Kenmerkend voor de maatkolf is de smalle hals met merkstreep. Maatkolven worden in zeer veel maten aangeboden. De kolven worden gebruikt voor het maken van standaardoplossingen met een exacte concentratie & voor het verdunnen van de vloeistoffen. Een maatkolf valt onder de categorie laboratorium glaswerk. Net als bekerglazen, maatcilinders, erlenmeyers en reageerbuizen. Maar het heeft een andere functie dan deze soorten glaswerk. Over het algemeen wordt het gebruikt voor het precies meten van inhoud. Verder kan het ook perfect worden gebruikt voor het verdunnen van vloeistoffen.

Een maatkolf is zeer geschikt voor het zeer nauwkeurig afmeten van het volume van een vloeistof afmeten bij een bepaalde temperatuur. De hals is nauw, waardoor zelfs een kleine afwijking in het toegevoegde volume goed af te lezen is. In de hals een speciale afvulstreep. Het is belangrijk dat de onderkant van de vloeistofspiegel (meniscus) de afvulstreep aanraakt. Maatkolven zijn leverbaar in diverse volumes variërend van 1,0 ml tot 10.000 ml.

Met een maatkolf worden onder andere vloeistoffen gemeten en verdunningen van vloeistoffen gemaakt. Een verdunning maakt u met behulp van een pipet. Doseer met de pipet het aantal milliliters dat u nodig hebt voor de verdunning. Vul vervolgens de maatkolf tot de afvulrand met zuiver water.