Lees alles over isopropanol (IPA)

Waarvoor wordt isopropanol gebruikt? 

Isopropanol, isopropyl of 2-propanol heeft verschillende toepassingen, ideaal voor laboratoriumgebruik. Hieronder staan 9 toepassingen: 

1. Ontsmettingsmiddel: Het voornaamste gebruik van isopropanol is als ontsmettingsmiddel, voor oppervlakken en medische apparatuur. Omdat isopropanol een zeer krachtig ontsmettingsmiddel is wordt de risico op contaminatie aanzienlijk verminderd. Ook kunt u het gebruiken om wonden te desinfecteren. 
2. Oplosmiddel: In de farmaceutische, cosmetische en chemische productie wordt het vaak gebruikt om stoffen op te lossen of te verdunnen. In de cosmetica-industrie wordt isopropanol gebruikt als oplosmiddel voor geurstoffen, oliën en andere ingrediënten. Het wordt ook ingezet als conserveermiddel om consistentie te behouden. Het kan ook worden gebruikt als oplosmiddel voor verschillende medicijnen.
3. Reinigingsmiddel: Isopropanol is effectief in het oplossen van vetten, oliën en vuil. Dit is van belangrijk om hygiëne te waarborgen in laboratoria, ziekenhuizen en industriële omgevingen. Door de reinigende eigenschappen is isopropanol een veelgebruikt middel voor het schoonmaken en desinfecteren van oppervlakken en apparatuur. 
4. Extractiemiddel: In laboratorium- en industriële processen wordt isopropanol gebruikt om mengsels van elkaar te scheiden. Door de oplosmiddelcapaciteiten kan isopropanol efficiënt verschillende stoffen uit een mengsel extraheren, waardoor zuivere stoffen kunnen worden geïsoleerd. Antivries: Isopropanol kan gebruikt worden als antivriesmiddel omdat het vriespunt van vloeistoffen kan verlagen. Door isopropanol aan water toe te voegen, wordt het vriespunt van de oplossing verlaagd. 
5. Koelmiddel: Isopropanol blijft vloeibaar bij extreem lage temperaturen, tot wel -88 °C, dit maakt het een uitstekend koelmiddel. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt als koelmiddel voor CNC-gestuurde hogesnelheidsfrezen. 
6. DNA-extractie: Een veelvoorkomende methode voor DNA-precipitatie is om ijskoude alcohol, zoals ethanol of isopropanol, toe te voegen aan het monster. Hierdoor ontstaat er een witte, troebele neerslag van DNA in de vloeistof in de buis. 
7. Denaturatie van alcohol: Om ethanol ongeschikt te maken voor menselijke consumptie wordt isopropanol toegevoegd. 
8. Prepareren van een ondergrond: Om een ondergrond te prepareren voor kit, lijm en verf is het belangrijk om de ondergrond vet- en vuilvrij te maken. Hierdoor krijgt u een betere hechting met de ondergrond. 

Isopropanol als ontsmettings- en schoonmaakmiddel 

Isopropanol verdampt snel en lost apolaire stoffen goed op, daarom wordt het vaak gebruikt als ontsmettings- en schoonmaakmiddel. Hier gaan wij dieper in op de toepassingen van isopropanol als ontsmettings- en schoonmaakmiddel: 

Wonden: Isopropanol wordt gebruikt om wonden te desinfecteren, zodat de kans op infectie wordt verlaagd. 

Ontsmettingsmiddel in de medische sector: Isopropanol wordt vaak gebruikt in de medische sector als ontsmettingsmiddel voor het reinigen van medische apparatuur. Het doodt bacteriën, virussen en schimmels effectief en verdampt snel, waardoor er geen resten achterblijven en de kans op contaminatie wordt geminimaliseerd. 

Elektronica: Isopropanol met een hoge concentratie, zoals 99,8%, is belangrijk voor het reinigen van elektronica en het verwijderen van fluxresten, oliën en andere verontreinigingen. Het lost vetten en vuil op zonder de componenten aan te tasten. Isopropanol wordt vaak gebruikt voor het reinigen van connectoren, printplaten en apparatuur in de halfgeleiderindustrie. Het verwijdert stof, vuil en soldeerafval, wat essentieel is voor goede werking. In de productie van printplaten helpt isopropanol bij het verwijderen van overtollige flux, waardoor kortsluiting en corrosie worden verminderd. Op moederborden verbetert het de koelprestaties en betrouwbaarheid door resten van koelpasta te verwijderen. 

Glasvezel: Isopropanol is een veelgebruikt middel om glasvezel te reinigen en te onderhouden. Glasvezel is gevoelig voor vervuiling zoals stof, vet en vingerafdrukken, die de signaaloverdracht kunnen beïnvloeden. Het regelmatig schoonmaken van glasvezel is essentieel om de effectiviteit te behouden. 

Vet, lijmresten en plaklagen verwijderen: Met isopropanol kunt u gemakkelijk vet, lijmresten en plaklagen verwijderen van verschillende oppervlakken. Het is een handig en veelzijdig reinigingsmiddel dat effectief is voor toetsenborden, stickers en labels. Breng een kleine hoeveelheid aan op een zachte doek en wrijf voorzichtig over het oppervlak om de resten te verwijderen. 

Huishoudelijke schoonmaakmiddel: Isopropanol is een effectief huishoudelijk schoonmaakmiddel voor spiegels, ramen, aanrechten en andere oppervlakken. Het verwijdert vlekken, strepen en vingerafdrukken, droogt snel zonder resten achter te laten en is veilig voor gebruik op verschillende materialen. Het helpt ook bij het verwijderen van vet, olie en bacteriën, waardoor een hygiënische omgeving wordt bevorderd.

Synthese

Er zijn verschillende manieren om isopropanol ook bekend als 2-propanol, te synthetiseren. Een methode is door water aan propeen toe te voegen met behulp van een zure katalysator. Een andere methode is door waterstofgas toe te voegen aan aceton. 

Additie van water aan propeen

Bij de additie van water aan propeen wordt propeen eerst geabsorbeerd op het oppervlak van een katalysatorbed, gevolgd door de hydratatie van propeen tot 2-propanol:

C3 H6 +Katalysator→C3 H6 (geadsorbeerd)
C3 H6 (geadsorbeerd)+H2 O→C3 H8 O

Laboratoriumgebruik 

In het laboratorium heeft 2-propanol verschillende toepassingen. Bij organische syntheses wordt het gebruikt als hydride in de Meerwein-Ponndorf-Verley reductie, een methode voor het reduceren van ketonen en aldehyden. Als conserveringsmiddel voor biologische monsters biedt 2-propanol een niet-toxisch alternatief voor formaldehyde en andere synthetische conserveermiddelen. Oplossingen van 2-propanol van 70-99% worden vaak gebruikt om monsters te conserveren, vooral in microbiologische en biochemische laboratoria. 

In de moleculaire biologie speelt 2-propanol een cruciale rol bij DNA-extractie. Door 2-propanol toe te voegen aan een DNA-oplossing, kan het DNA neerslaan, waardoor het na centrifugeren als een pellet kan worden geïsoleerd. Dit komt doordat DNA onoplosbaar is in 2-propanol, terwijl andere componenten van de oplossing opgelost blijven. Deze techniek wordt veel gebruikt bij het zuiveren en isoleren van DNA voor verschillende toepassingen, zoals PCR, sequencing en klonering. 

Is isopropanol gevaarlijk? 

Ja, isopropanol is gevaarlijk. 2-propanol kan bij langdurige blootstelling effecten op het zenuwstelsel en uitdroging van de huid veroorzaken. 2-propanol is vluchtig en ontvlambaar. De stof kan onder invloed van zuurstofgas ontplofbare peroxiden vormen. 

Waar moet je op letten als je werkt met isopropanol? 

Bij het werken met isopropanol, ook bekend als isopropylalcohol (IPA), zijn er verschillende belangrijke aspecten waarmee u rekening moet houden om veiligheid en effectiviteit te waarborgen. 

• Ventilatie: Isopropanol moet altijd worden gebruikt in een goed geventileerde ruimte. De dampen kunnen schadelijk zijn bij langdurige blootstelling, dus zorg voor voldoende luchtstroom om de dampen te verdrijven. 
• Brandgevaar: Isopropanol is ontvlambaar, dus vermijd open vuur, vonken en hete oppervlakken in de buurt van het product. Berg het op in een goed afgesloten container op een koele, droge plaats, weg van warmtebronnen. 
• Huidcontact: Isopropanol kan de huid irriteren en uitdrogen bij herhaalde blootstelling. Draag daarom altijd geschikte beschermende kleding, zoals handschoenen en een schort, om contact met de huid te minimaliseren. 
• Oogcontact: Het is essentieel om oogbescherming te dragen, zoals een veiligheidsbril, om te voorkomen dat isopropanol in de ogen komt. Spoel onmiddellijk met water als er toch contact is en zoek medische hulp indien nodig. 
• Mengbaarheid: Isopropanol is goed mengbaar met water, wat handig is bij het verdunnen van oplossingen. Echter, wees voorzichtig bij het mengen met andere chemicaliën, omdat dit ongewenste reacties kan veroorzaken. 
• Ontvlambare dampen: Zelfs gesloten containers kunnen dampen afgeven die ontvlambaar zijn. Vermijd het inademen van deze dampen en houd de werkruimte goed geventileerd. 
• Toepassingen: Isopropanol wordt veel gebruikt als oplosmiddel, reinigingsmiddel en ontsmettingsmiddel. Zorg ervoor dat u de juiste concentratie gebruikt voor uw specifieke toepassing en volg de juiste procedures. 

Hoe bewaar je isopropanol? 

Het correct bewaren van isopropanol is belangrijk om de kwaliteit en veiligheid ervan te waarborgen, zonder kunt u een gevaar voor u en uw werknemers creëren. Daarom hebben wij voor u enkele richtlijnen gemaakt voor het effectief bewaren van isopropanol. Het 

1. Luchtdichte container: Bewaar isopropanol in een luchtdichte container, om verdamping te minimaliseren. En om te voorkomen dat er vocht uit de lucht wordt geabsorbeerd, wat de zuiverheid kan verminderen. 
2. Donkere en koele plaats: Bewaar de container op een koele en donkere plaats. 
3. Ver van ontstekingsbronnen: Isopropanol is brandbaar, daarom is het belangrijk om het uit de buurt van open vuur, vonken, hittebronnen en direct zonlicht te plaatsen. 
4. Goede ventilatie: Om ophoping van dampen te voorkomen is het belangrijk dat u goed ventileert. 
5. Etiketeren: Zorg ervoor dat de container is gelabeld met de juiste gevaarstickers, zodat het duidelijk is dat u voorzichtig moet zijn. 
6. Opslag in kleinere hoeveelheden: Als u grote hoeveelheden isopropanol hebt, overweeg dan om het in kleinere flessen te gieten.

Veiligheidsinformatie 

De P- en H-zinnen zijn afhankelijk van de concentratie van isopropanol, hieronder vindt een voorbeeld plaats:

Gevaarsaanduiding (H-code)

H225 – Licht ontvlambare vloeistof en damp.
H319 – Veroorzaakt ernstige oogirritatie.
H336 – Kan slaperigheid of duizeligheid veroorzaken. 

Preventieve code (P-code) 

P210 – Verwijderd houden van warmte, hete oppervlakken, vonken, open vuur en andere ontstekingsbronnen. Niet roken.
P280 – Beschermende handschoenen/ oogbescherming/gelaatsbescherming dragen.
P305 + P351 + P338 – BIJ CONTACT MET DE OGEN : Voorzichtig afspoelen met water gedurende een aantal minuten. Contactlenzen verwijderen, indien mogelijk. Blijven spoelen.
P312 – Bij onwel voelen een ANTIGIFCENTRUM/arts/
raadplegen.
P337 + P313 – Bij aanhoudende oogirritatie: Een arts raadplegen.
P403 + P235 – Op een goed geventileerde plaats bewaren. Koel bewaren. 

Is isopropanol hetzelfde als isopropyl en 2-propanol? 

Ja, isopropanol is hetzelfde als isopropyl en 2-propanol. Het zijn synoniemen, in het lab is isopropanol de meest voorkomende benaming.