Wat is spectrofotometrische titratie?

Bij spectrofotometrische titratie wordt de hoeveelheid licht die door een oplossing wordt geabsorbeerd gemeten tijdens de toevoeging van een titrant. De techniek maakt gebruik van de wet van Lambert-Beer, die stelt dat de geabsorbeerde hoeveelheid licht evenredig is aan de concentratie van de absorberende stof in de oplossing.

Met behulp van deze wet kunnen veranderingen in absorptie worden gekoppeld aan veranderingen in de concentratie, wat helpt bij het bepalen van het equivalentiepunt van de reactie.

Hoe werkt een spectrofotometrische titratie?

Het proces van spectrofotometrische titratie verloopt als volgt:

1. Voorbereiding van de oplossing

De te analyseren oplossing wordt in een cuvet geplaatst en in de spectrofotometer geplaatst.

2. Toevoeging van de titrant

Een titrant wordt langzaam aan de oplossing toegevoegd. Deze titrant reageert met de doelstof in het analyt.

3. Meting van lichtabsorptie

De spectrofotometer meet continu de hoeveelheid licht die door de oplossing wordt geabsorbeerd bij een specifieke golflengte.

4. Detectie van het equivalentiepunt

Het equivalentiepunt wordt herkend als een plotselinge verandering in de absorptie. Deze verandering geeft aan dat de reactie is voltooid en dat alle reagentia hebben gereageerd.

Voorbeeld: IJzer(III)-titratie met EDTA

Een typisch voorbeeld is de titratie van ijzer(III) met EDTA. 

Tijdens deze reactie vormen de ijzerionen een complex met EDTA:

Fe³⁺ + EDTA⁴⁻ → [Fe-EDTA]⁻

Deze complexvorming resulteert in een duidelijke verandering in lichtabsorptie bij een specifieke golflengte, die met de spectrofotometer kan worden gevolgd. Door deze veranderingen te analyseren, kan de concentratie van ijzer(III) nauwkeurig worden berekend.

Apparatuur en Golflengtes

De belangrijkste apparatuur voor spectrofotometrische titratie is een spectrofotometer, een instrument dat lichtabsorptie meet bij verschillende golflengtes.

Keuze van golflengte

  • De golflengte wordt gekozen op basis van de absorptie-eigenschappen van de doelstof.
  • Voor sommige reacties is het nodig om meerdere golflengtes te meten om een volledig beeld van de reactie te krijgen.

Cuvetten en reactiemilieu

  • De oplossing wordt geplaatst in een transparante cuvet, vaak gemaakt van glas of kwarts, afhankelijk van het lichtspectrum dat wordt gemeten.
  • Het reactiemilieu (zoals pH en temperatuur) moet zorgvuldig worden gecontroleerd om nauwkeurige metingen te garanderen.

Toepassingen van spectrofotometrische titraties

Spectrofotometrische titraties worden in diverse sectoren toegepast vanwege hun nauwkeurigheid en het vermogen om complexe reacties te volgen:

  • Farmaceutische Industrie: Voor de analyse van actieve ingrediënten in geneesmiddelen, vooral wanneer een duidelijke visuele indicator ontbreekt.
  • Voedselanalyse: Voor het meten van kleurstoffen en andere componenten in voedingsmiddelen die licht absorberen.
  • Milieuanalyse: Voor de bepaling van verontreinigingen zoals zware metalen in water, die complexe vormen met andere reagentia.

Voorbeelden van spectrofotometrische titraties

1. Titratie van koper(II) met EDTA

  • Proces: Koper(II)-ionen vormen een complex met EDTA.
  • Meting: De afname in absorptie wordt gevolgd naarmate koperionen worden gebonden.
  • Toepassing: Analyse van kopergehalten in water of voedingsproducten.

2. Bepaling van fosfaatconcentratie

  • Proces: Fosfaat reageert met een kleurreagens dat licht absorbeert.
  • Meting: De verandering in lichtabsorptie wordt gebruikt om de fosfaatconcentratie nauwkeurig te berekenen.
  • Toepassing: Milieuanalyse van waterkwaliteit.

Conclusie

Spectrofotometrische titratie is een geavanceerde en uiterst nauwkeurige methode voor het bepalen van concentraties in complexe chemische reacties. Door het meten van lichtabsorptie via een spectrofotometer kunnen analytici gedetailleerde informatie verkrijgen over de voortgang en het equivalentiepunt van een reactie.

Of het nu gaat om de analyse van geneesmiddelen, het meten van kleurstoffen in voedsel of het detecteren van verontreinigingen in water, spectrofotometrische titraties bieden een betrouwbare oplossing voor analytische chemie.